Brainstormen is tegenwoordig niet meer weg te denken uit het bedrijfsleven. Door te brainstormen breng je alleen of in een groep in een ontspannen sfeer ideeën naar voren. Het bevordert de betrokkenheid van de medewerkers in een organisatie. Door te brainstormen word je creatiever en werk je een stuk efficiënter. Het is daarom een belangrijk communicatiemiddel bij verbeterprocessen. In deze blog geef ik je tips zodat je het meest mogelijke uit een brainstorm haalt.
Dit zegt Wikipedia: Brainstormen is een creativiteitstechniek met als doel snel, veel nieuwe ideeën over een bepaald onderwerp of vraagstuk te genereren. Het kenmerk van een brainstormsessie is dat het waardeoordeel over de geopperde ideeën wordt uitgesteld totdat alle ideeën zijn opgesomd. Het is dus een creatieve mogelijkheid om de geest en kennis in te zetten voor kwaliteitsverbetering. Je kunt het brainstormen inzetten voor het vaststellen van een probleem, maar ook voor het bedenken van de oorzaak en de oplossing. Er wordt gebruik gemaakt van de denkkracht, kennis en ervaring van de mensen, wat wordt aangevuld met metingen en analyses.
Elk bedrijf kent tijden dat er problemen ontstaan. Problemen die een creatieve oplossing vereisen als:
Maar omdat we allemaal druk zijn, lange werkdagen maken zijn deze ideeën voor de oplossing vaak ver te zoeken. Ze zijn er wel, maar we gunnen ons geen tijd om ze te zoeken, omdat we zijn allang blij zijn als we onze laptop aan het einde van de dag afsluiten. Herkenbaar? Dat is waarom een brainstormsessie aan te raden is. Want brainstormen stimuleert het brein op een manier dat bij iedereen creatieve ideeën tevoorschijn komen. Er komen tijdens deze sessies vaak nieuwe inzichten en ook nieuwe oplossingen voor een probleem naar boven. Lees hier ook mijn blog eens over hoe je gebrekkige protocollen en processen aankaart.
Overal zijn bepaalde regels voor om zaken soepel te laten verlopen, dit geldt ook voor het brainstormen. Het is bij een brainstormsessie erg belangrijk om iedereen de kans te geven zijn denkproces naar voren te brengen. Het is dus niet de bedoeling om direct kritiek te leveren wanneer iemand een idee heeft. Schrijf op wat je hoort en ga vanuit daar verder. Denk niet aan de nadelen die er ongetwijfeld direct komen, maar denk alleen aan de voordelen. Leg vervolgens alle oorzaak- en gevolgverschijnselen vast in een spreidingsdiagram.
Een brainstormsessie is heel effectief, maar teamwork is hiervoor wel erg belangrijk. Voor je het doorhebt zijn er heel veel ideeën, maar is er niet genoeg focus om ermee verder te gaan. Het resultaat kan dan aan het einde van een sessie behoorlijk chaotisch zijn. Daarom wat praktische tips voor een goede brainstormsessie:
Het is aan te raden een voorzitter te benoemen. Deze stuurt het proces en bepaalt de regels en zorgt ervoor dat deze in acht worden genomen. Kies iemand die onpartijdig is en die niet bang is om een gesprek te leiden, zodat iedereen de kans krijgt aan het woord te komen.
Om effectief te brainstormen is het aan te raden om een team samen te stellen met verschillende achtergronden en uit verschillende vakgebieden. Zorg er voor dat de groep niet te groot is, maar hou het bij een team van tussen de 6 en 10 personen.
Net als bij een vergadering heeft een brainstormsessie een agenda nodig. Verstuur deze van tevoren zodat iedereen weet wat het doel is. Het motiveert ook om met een goede voorbereiding te beginnen. Op de agenda komen bijvoorbeeld de volgende punten:
Tijdens een sessie komen er heel veel ideeën waarvan de één perfect is en de ander wat minder. Maar het is belangrijk om zoveel mogelijk vast te leggen door het op te schrijven. Het zijn juist de kleine dingen die je anders mist maar die de organisatie naar de juiste oplossing brengt. Een handig hulpmiddel hiervoor is een digitaal whiteboard. Na afloop van de brainstormsessie stuur je een groepsmail met een samenvatting en de vervolgstappen die afgesproken zijn.
Tijdens een brainstorm staat spontaniteit centraal. Er is vaak veel creativiteit en aan het eind is er een lange lijst ontstaan met ideeën. Nu is het tijd om al deze ideeën te ordenen om ze als basis te gebruiken. Er zullen patronen en overeenkomsten zichtbaar worden die meegenomen worden in een volgende sessie.
Noteer je ideeën bijvoorbeeld in een notitieboek, zo heb je ze altijd bij de hand.
Er zijn verschillende technieken voor een brainstormsessie. Ik heb er een paar voor je op een rij gezet.
Mindmap – Heeft als doel om snel en duidelijk ideeën in kaart te brengen. Het zorgt ervoor dat je alle associaties aan elkaar verbindt en nieuwe connecties ontdekt. Je werk visueel en dit is overzichtelijk voor je brein. Het is een veelgebruikte techniek welke iedereen kent.
Wisselstorming – Hier verplaats je je in een ander personage. Bijvoorbeeld een bekend persoon, een docent of misschien zelfs een stripfiguur. Hoe kijkt deze persoon naar het probleem?
Omgekeerd brainstormen – Je draait het proces om en bedenkt manieren om te voorkomen dat je doel behaald wordt. Vervolgens draai je dit om naar iets wat helpt met het oplossen van je probleemstelling.
Brainwriting – Hierbij is het de bedoeling dat alle deelnemers 3 ideeën of oplossingen voor het probleem opschrijven op een post-it binnen 5/10 minuten. Nadat de tijd voorbij is, geeft elke deelnemer zijn briefje door aan de persoon rechts en zo draait het door tot iedereen elkaars briefje heeft gezien. Daarna kiest iedereen een top-3 van de naar zijn mening beste ideeën en deze worden op een bord of muur geplakt. Welke ideeën worden het vaakste genoemd?
Een brainstormsessie is weer eens wat anders dan een ‘normale’ werkdag. Doe de sessie daarom op een plek waar je normaal niet zit. De omgeving heeft namelijk veel invloed op het resultaat. Zorg er ook voor dat iedereen comfortabel kan zitten, er genoeg ruimte is en zorg voor wat lekkers. Door te brainstormen over mogelijke oplossingen voor een probleem kom je tot nieuwe inzichten. Heb je hulp nodig om een brainstormsessie te organiseren? Neem dan contact op. Ik help je met POWer om een effectieve brainstormsessie te organiseren.